زادروز فرنگیس شاهرخ؛ مادر صنایعدستی ایران
امروز پیروز و فرخ روز باد ایزد، 22 اردیبهشتماه سال 3759 زرتشتی، سهشنبه 21 اردیبهشتماه 1400 خورشیدی، 11می 2021 میلادی
امروز ۲۱ اردیبهشتماه یادآور زادروز بانوی نیکاندیش فرنگیس شاهرخ بنیانگذار سازمان صنایعدستی، دبیر شورایعالی زنان و معاون دبیرکل سازمان زنان ایران، است.
دختر ارباب کیخسرو و همسر اردشیر یگانگی، از پیشکسوتان مبارزه برای پیشبرد حقوق زنان در ایران و نیز پیشبرد صنایع دستی ایران، سالها دبیر شورای عالی زنان ایران و نیز معاون دبیرکل سازمان زنان ایران بود و با زندگی روستایی ایران آشنایی داشت. او تحصیلاتش را تا کلاس نهم به انجام رساند و به کالج آمریکاییها رفت و دیپلم گرفت. چهارسال بعد مدرک کارشناسی را در رشته زبان و ادبیات فارسی و انگلیسی از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران گرفت. پس از آن به آمریکا رفت و مدرک کارشناسی ارشد در رشته مددکاری اجتماعی از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی دریافت کرد. در سال ۱۳۱۲ با اردشیر یگانگی ازدواج کرد و دارای سه فرزند به نامهای فیروزه، پرویز و کامبیز شدند. کتابخانه یگانگی در سال ۱۳۳۷ با کمک مالی خانواده یگانگی به کوشش او در پیرامون انجمن زرتشتیان تهران ساخته شد. این کتابخانه پس از بازسازی در سال ۱۳۸۶ بازگشایی شد.
در این کتابخانه بیش از ۱۴۰۰۰ کتاب تخصصی فرهنگ و تمدن ایران باستان و نیز فرهنگ زرتشتی وجود دارد. او همچنین «کتابخانه یگانگی – کیخسرو شاهرخ» را در مرکز زرتشتیان کالیفرنیا بنیاد کرد. وی در سال (1345 خورشیدی-۱۹۶۶میلادی) با پشتیبانی دولت وقت، سازمان صنایع دستی و یک مرکز تجاری وابسته به نام مرکز صنایع دستی را در تهران بنیاد کرد و در مدت ۶ ماه با سفرهایی که به روستاها و شهرهای گوناگون ایران انجام داد، صنایع دستی جایجای ایران را گردآوری کرد و به وزارت اقتصاد ارائه داد. میتوان گفت او زندهکنندهی صنایع دستی ایران بوده و بسیاری او را مادر صنایع دستی ایران میدانند. فرنگیس یگانگی برای زنان ایران کارهای شایانی انجام داد که از میان آنها میتوان به بنیادگذاری سازمان زنان زرتشتی و بهبود زندان زنان با انجام آموزشهای لازم به مدد کاران و کارمندان آن اشاره کرد.
افتخارات: فرنگیس یگانگی در آمریکا بهعنوان یکی از بنیادگذاران و نخستین رییس مرکز و هموند هیات امنا مرکز زرتشتیان در کالیفرنیای جنوبی برگزیده شد. در سال (۱۹۹۴ میلادی) به شوند کارهای بسیاری که در درازنای زندگیاش انجام داد، به عنوان زن شایسته سال برگزیده شده و همراه با مراسمی در دانشگاه UCLA لسآنجلس از وی سپاسگزاری شد. در سال (1375 خورشیدی، 1996میلادی) از سوی اتحادیه انجمنهای زرتشتی قاره آمریکای شمالی (FEZANA) بهعنوان یک بانوی زرتشتی با خدمات ارزنده موفق بهدریافت «لوح تقدیر» از سوی این اتحادیه شد.
ششم اسفندماه ۱۳۸۹، همایشی با عنوان سپاسداری از اندیشههای تأثیرگذار زرتشتی در جشنگاه خسروی با کوشش گروه پویندگان اشا برگزار شد. این همایش که در راستای سپاس از کیخسرو شاهرخ، فرنگیس یگانگی، اسفندیار یگانگی و اردشیر یگانگی برگزار شد. بانوی فرهیخته فرنگیس شاهرخ 21 اردیبهشتماه ۱۲۹۵ خورشیدی در تهران زاده شد و در پیشبرد و بالندگی ایران کوشید. 24 بهمنماه 1388 خورشیدی در کالیفرنیا آمریکا دور از زادگاهش درگذشت.
